Πώς και γιατί ο άνθρωπος ταξιδεύει στο διάστημα;
Τι κάνει εκεί;
Είναι καλό ή κακό για την ανθρωπότητα;
7. Ξέρουμε πώς είναι και σε τι χρησιμεύει μια διαστημική στολή;
7α. Βρίσκουμε πληροφορίες στο λήμμα αστροναύτης/αστροναύτισσα του ΕΛεΦυΣ!
7β. Διαβάζουμε προσεκτικά το άρθρο.



Γιατί οι αστροναύτες φορούν ειδικές στολές;
Οι διαστημικές στολές που φορούν οι αστροναύτες αποτελούν ένα ζωτικής σημασίας εξοπλισμό που προσφέρει προστασία και λειτουργικότητα κατά τη διάρκεια των αποστολών στο διάστημα. Υπάρχουν κυρίως δύο είδη διαστημικών στολών: η ACES και η EMU, η καθεμία με διαφορετικό σκοπό και χαρακτηριστικά.
Η ACES (Advanced Crew Escape Suit), γνωστή και ως “στολή-κολοκύθα” λόγω του έντονου πορτοκαλί χρώματός της, χρησιμοποιείται κυρίως κατά την εκτόξευση, τη διάρκεια του ταξιδιού και την επιστροφή των αστροναυτών στη Γη. Παρόμοια στολή χρησιμοποιείται και στη Ρωσία με την ονομασία Sokol. Οι στολές αυτές είναι σχεδιασμένες για την προστασία και την ασφάλεια των αστροναυτών εντός του διαστημικού σκάφους και δεν είναι κατάλληλες για χρήση εκτός σκάφους.
Από την άλλη πλευρά, η EMU (Extravehicular Mobility Unit) είναι μια στολή που χρησιμοποιείται για διαστημικούς περιπάτους ή spacewalks. Οι αστροναύτες φορούν αυτή τη στολή όταν απαιτείται να βγουν έξω από το διαστημικό σκάφος για να εκτελέσουν επισκευές ή άλλες δραστηριότητες. Η EMU είναι ικανή να υποστηρίξει τους αστροναύτες σε ακραίες συνθήκες, παρέχοντας προστασία από τις διακυμάνσεις των θερμοκρασιών που μπορεί να φτάνουν από περίπου -150°C έως +150°C.
Η στολή EMU διαθέτει πολλαπλές στρώσεις προστατευτικών υλικών, με το εξωτερικό στρώμα να είναι λευκού χρώματος για την ανάκλαση του ηλιακού φωτός. Αυτό το στρώμα περιλαμβάνει νήματα που προσφέρουν στεγανότητα, πυράντοχες ιδιότητες και αντοχή παρόμοια με αυτή των αλεξίσφαιρων γιλέκων. Επίσης, οι ρίγες που φέρουν εξωτερικά βοηθούν στο να ξεχωρίζουν οι αστροναύτες μεταξύ τους κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων.
Κάτω από την EMU, οι αστροναύτες φορούν μια ειδική ελαστική φόρμα που διαθέτει σωλήνες για την ρύθμιση της θερμοκρασίας μέσω ενός υδροψυκτικού συστήματος. Αυτή η φόρμα καλύπτει όλο το σώμα εκτός από το κεφάλι, τις παλάμες και τις πατούσες και είναι υπεύθυνη για την ψύξη και τον εξαερισμό του αστροναύτη.
Επιπλέον, η EMU περιλαμβάνει ένα σακίδιο που παρέχει την ηλεκτρική ενέργεια, το οξυγόνο και την απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα. Το σακίδιο είναι εξοπλισμένο επίσης με νερό που ρυθμίζεται θερμοκρασιακά και διοχετεύεται στους σωλήνες της φόρμας.
Μια άλλη σημαντική λειτουργία της EMU είναι το σύστημα SAFER, το οποίο εξοπλίζει τους αστροναύτες με μικρούς προωθητήρες για την επιστροφή στο διαστημικό σκάφος σε περίπτωση αποκοπής από αυτό κατά τη διάρκεια διαστημικού περιπάτου.
Το πρόγραμμα Artemis της NASA προβλέπει τη χρήση της νεότερης διαστημικής στολής xEMU, η οποία έχει σχεδιαστεί για τις απαιτήσεις των αποστολών στη Σελήνη και προσφέρει ακόμη μεγαλύτερη προστασία και ευκολία στις κινήσεις. Η στολή xEMU χρησιμοποιεί υλικά που ελαχιστοποιούν τις ραφές για να αποτρέπεται η είσοδος σεληνιακής σκόνης και προσφέρει επίσης επιπλέον παροχή οξυγόνου για περισσότερο χρόνο, φτάνοντας τις οκτώ ώρες χρήσης, με μία επιπλέον ώρα για έκτακτες ανάγκες.
Πηγή (απόσπασμα-διασκευή): https://astro.planitario.gr/giati-oi-astronaftes-foroun-eidikes-stoles/